Wechsler Yetişkin Zekâ Ölçeği (WAIS-R) Ne Demektir?
Gelişen ve bilgi toplu ile evrilen dünyada kullanımda olan geçerliliği kanıtlanmış, bilim insanlarının güveninini kazanan en yaygın uygulamalardan biri de kuşkusuz Wechsler Yetişkin Zekâ Ölçeği-Düzenlenmiş (WAIS-R)’dir. Zeka seviyesini yani diğer bir kısa tanımı ile IQ’yu belirlemede gerekli yönlendirmelerin yapıldığı testler içerisinde önemli bir geçerliliğe sahiptir.
Weschler ölçeği adı verilen bu uygulamada ilk olarak “Wechsler-Bellevue Zeka Ölçeği” tanımı ile 1939 yılında dünyadaki saygın bilim insanları ile paylaşılmıştır. 1946 yılında gelindiğinde ilk tanım biraz düzenlenerek “Wechsler-Bellevue II” ismini almıştır.
1981 yılına gelindiğinde, uyarlama çalışmaları son hızla devam etmiş ve yapılan çalışmalara farklı boyutlar ve bakış açıları kazandırılmıştır. Buna göre WAIS-R kavramı farklı kültürlerde de kullanılmaya başlanmıştır. İçerisinde yapılan sistematik küçük değişiklikler ile dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri olan Çin’de uyarlama yoluyla yapılan çalışmalarda, 179 yetişkinden oluşan örneklem grubu üzerinde çalışmaya başlanmıştır.
Türkiye’de WAIS
Türkiye’de WAIS (Wechsler Yetişkinler için Zekâ Ölçeği) kavramı 1955 yılında Türkçe çevirisi yapılarak vatandaşlar ile buluşturulmuştur. O dönemde 19-25 yaş grupları arasında çalışmalar yapılmıştır. WAIS-R kavramını Türk kültürüne uygun hale getiren ve bu konuda ciddi çalışmalara imza atan Prof. Dr. Işık Savaşır, kavramın Türkiye Cumhuriye’tine adapte edilmesine katkıda bulunmuş, bulduğu veriler ışığında bir araştırma projesine imza atmıştır. 2002 yılında imzasının bulunduğu bu proje sayesinde kendisi Klinik Psikoloji ödülünü kazanmıştır. Günümüzde ise ülkemizde yaygın olarak kullanılan yöntemde, puanların yorumları, Amerika’da yapılan örneklemlerden elde edilmiştir. Ve o dönemdeki normları kapsamaktadır.
WAIS-R’ın Türk kültürüne uygun olarak yeniden düzenlenmesi ve uyarlanması için gerekli ön veriler elde edilmiş ve araştırma projesi 2002 yılı Prof. Dr. Işık Savaşır Klinik Psikoloji ödülüne layık görülmüştür.
WAIS Kavramını iki üç cümle ile açıklamak istersek ortaya şöyle bir kavram haritası çıkıyor. WAIS 16 ila 94 yaşları arasındaki bireylere uygulanan bir test sistemidir. (WAIS testi için https://www.erdempsikiyatri.com/wais-r-yetiskinler-icin-zeka-testi adresini tıklayınız) Kişilerin sözel, performans ve total olmak üzere 3 tip zeka üzerinden değerlendirme yoluna giden bu yöntemde, beyindeki sağ ve sol bölümleri objektif açıdan nesnel bir şekilde ele almayı hedef olarak gören bu yaklaşımda beyindeki çalışma alanlarının kognitif bir haritasını çıkarır.
Bitirirken
Biz sizlere bu konuda ciddi çalışmalarda bulunan ve profesyonel bir ekip olan aralarında uzman Ankara Psikolog kadrosuyla hizmet veren Erdem Ankara Psikiyatri Merkezini tavsiye ediyoruz. Konusunda uzman psikolog ve psikiyatrlar doktorlardan oluşan ekip sizlere tam anlamıyla profesyonel danışmanlık sunmayı vaad ediyor.
Yorumlar